روز جهانی معلم

یونسکو سازمان علمی اموزشی و فرهنگی ملل متحد است که به اختصار (U.N.E.S.C.O)نامیده می شود .نگاهی به تاریخچه شکل گیری یونسکو نشان می دهد که این سازمان درست بعد از جنگ جهانی دوم بوجود امده و این تفکر که جنگ ها بر خاسته از ذهن انسان هاست و دفاع از صلح هم باید از ذهن انسان ها اغاز شود مبنای شکل گیری ان بوده است . 

یونسکو به وضوح در بند اول اساسنامه هدف از شکل گیری خود را چنین بیان می کند :"کمک به استقرار صلح و امنیت از طریق ترویج همکاری‌ میان ملت‌ها در زمینه‌های آموزش، علوم و فرهنگ به منظور افزایش احترام همگان به عدالت، حاکمیت قانون، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی برای همه، بدون توجه به تفاوت‌های نژادی، جنسیت، زبان و مذهب، بر اساس با منشور ملل متحد". 

ایران هم در چهارم نوامبر ۱۹۴۶ (۱۳۲۵) این اساسنامه را امضا کرده است . دو سال بعد، درتاریخ 15 تیر ماه 1327، با تصویب مجلس شورای ملی عضویت قطعی ایران شد وبعد از انقلاب شکوهمند اسلامی اساسنامه مورد بازنگری قرار گرفت وسرانجام در 17 ماده و 4 تبصره تنظیم شد وپس ازتایید وزارت فرهنگ و آموزش عالی در تاریخ 29 شهریور ماه سال 1366 توسط هیات وزیران به تصویب رسیدو از ان زمان تا کنون ایران یکی از اعضای اولیه این نهاد وابسته به سازمان ملل بوده و این عضویت بعد از انقلاب هم تا کنون ادامه داشته است .

در یونسکو همه کشور ها دارای حقوق مساوی هستند. فقیر وغنی، توسعه یافته و در حال توسعه هر کدام یک رای دارند. هیچ کشوری حق وتوی تصمیمات این سازمان را ندارد. و هیچ توصیه سیاسی هم به کشور های عضو نمی کند .عملکرد یو نسکو هم نشان داده که دفاع از صلح و مبارزه با جنگ و جهل دغدغه اصلی آن است سال هاست تفکرات و اندیشه های کشور های غیر متعهد و اندیشمندان و متفکران جهان سوم بر یو نسکو حاکم است  بگونه ای که امریکا در سال 1984 و انگلیس در سال 1985 مجبور به ترک ان شد ه اند.

در کارنامه سازمان یونسکو چهل وچهارمین جلسه اش برای مردم جهان بخصوص معلمان ودانش اموزان و پدر ومادر هایشان روز خاصی است .در سال ۱۹۹۴با هدف بالا بردن کیفیت آموزش وپرورش و ارتقاء حرفه وشغل معلمی ۵ اکتبر در تقویم ملل دنیا به پیشنهاد یونسکو روز جهانی معلم نام گرفت . 

 مناسبت و تاریخی که در تقویم ما 13 مهر را نشان می دهد و دکتر نجفی وزیر وقت آموزش و پرورش به نمایندگی از ایران به ان مهر تایید زد تا معلم های ایرانی هم در این روز فراملیتی وفرا منطقه ای بودن شغل معلمی راا حساس کنند و جهانی بودن وهمزاد ی حرفه وشغلشان را با همه ی معلمان جهان جشن بگیرند ودر این روز همگام با سایر معلمان روی زمین  فرصت داشته باشند تا ذهنیت،نگاه و حساسیت جامعه را به تلخی ها ، شیرینی ها و اهمیت معلمی واموزش و پرورش معطوف بدارند واز مسولان ، برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان را بخواهند ، برنامه ریزی و سرمایه گذاری در مسیر رشد و تعالی آموزش و پرورش و ارتقا معلمی جلب نمایند .

در این میان معلمان ایرانی شاید تنها معلمانی باشند که علاوه بر روز جهانی معلم ۱۲اردیبهشت و روز معلم ایرانی راهم در تقویم ها بنام خود می بینند امری که انتظار می رفت نوید بخش این باشد که معلم ها و آموزش وپرورش ما از دو فرصت یکی در نیمه اول مهر و درآغازین روز های سال تحصیلی به عنوان روز جهانی معلم و دیگری در اخرین ماههای سال تحصیلی وبه عنوان روز ملی معلم برای جلب مشار کت مردم و دولت در بهبود شرایط معلمی و ارتقا سطح آموزش وپرورش و کاستن از مشکلات آن بهره ببرند. 

تصوری که دیری نپایید  و 12 اردیبهشت  روز ملی و بومی معلم ها ، تبدیل به یک مراسم بی روح و کلیشه ای و دولتی شد که شاخص ترین وجه ان تعریف و تمجید های لسانی و بردن معلمها تا اوج اسمانها و رها کردنش در غم اب و نان بوده ومناسبت جهانی روز معلم هم با بی مهری و بی تفاوتی و فراموشی عمدی و یا سهوی وزیران اصلاح طلب و اصول گرا همرا شده و بر خلاف شورو حال کارگرها در روز جهانی کارگر ، روز جهانی معلم برای معلمان ایرانی همیشه با سردی و خاموشی همزاد بوده است . ان چنان که تو گویی که معلمی در ایران تافته ی جدا بافته ای از معلمان جهان بوده و هیچ احساس مشترکی با دیگر آموزگاران جهان نداشته  و سهمی از هویت جهانی حرفه معلمی نداشته و البته هرگز وزیر آموزش وپرورشی از ایران هم در اجلاسی شرکت نکرده و امضایی در اعتبار دادن به روز جهانی معلم نزده است !!

وسالهاست که تقویم ورق می خورد و روز جهانی معلم در سردی و خاموشی می گذرد و معلم ها از خود می پرسند تفاوت معلم ها با کارگر ها و حتی کودک ها در گرامی داشت روزجهانی کارگر و کودک چیست ؟؟

آیا حضور 12 اردیبهشت به عنوان روز ملی معلم وبیم کم رنگ شدن این روز مانع توجه و  گرامی داشت این روز و دریغ تبریک وزیر برای معلم هایش شده است ؟قطعا پاسخ منفی است زیرا فلسفه وجودی هردو تاریخ جلب نگاه و توجه جامعه به اهمیت شغل معلمی وانگیزه اصلی هردو مناسبت همراه کردن جامعه با اموزش و پرورش است .

 آیا در پس پرده تصمیمات سازمانی مانندیونسکو دستان پنهای شیاطین بزرگ و کوچک حضور دارد و بخصوص تصویب این روز در اجلاس 44 حاصل لابی  امریکا وانگلیس  بوده است ؟ خوشبختانه روزی که علاوه بر وزیر اموزش و پرورش جمهوری اسلامی 70 وزیر و 27 معاون وزیر و 30 ناظر به نمایندگی از 130 کشور جهانی شدن روز معلم در 5 اکتبر را تصویب کردنند این دو کشور (امریکا و انگلیس) حضور نداشتنند .

 با این حال همچنان پرسش معلمان در وجود تفاوت برای گرامی داشت روز های جهانی بی پاسخ باقی مانده است .

یو نسکو با توجه به سرعت تحولات جهانی و فرایند جهانی شدن وبا درک صحیح از نقش انکار نا پذیر منابع انسانی در رشد  وتعالی و نیک بختی ملل و اهمییت جایگاه معلم ها در تربیت وکشف منابع انسانی  با جهانی کردن روز معلم به دنبال هویت بخشی به معلمان و اهتمام به نقش و کارکرد انان است . و گرامی داشت این روز در نزد ملل مختلف علاوه بر تعریف و تمجید های زبانی و رسانه ای موجب تغییر نگرش مدیریتی و میزان بودجه ریزی انها در اموزش و پرورش گردیده واکنون در کشور های توسعه یافته سرانه دانش اموزی ده برابر سرانه دانش اموزان ایرانی است.

جهانی شدن روزم معلم از منظر یو نسکو فرصتی است تا به دولتها و ملتها یاد اور شود که رسیدن جهان به امنیت و اسایش ورفاه اجتماعی  و عدالت و گسترش صلح  وامنیت از مسیر آموزش و پرورش با کیفیت و معلمان کارامد می گذرد و راه خشکاندن ریشه های جنگ و خشونت ، در خشکیده شدن رویا و تصور ان در اذهان بشر و کاشتن بذر محبت و دیگر خواهی و صلح طلبی و دوستی به همنوع  است  جهان برای رسیدن به این ارزوی دیرینه نیازمند معلمان توانا و مربیان کار امد است .

رسیدن به ارمان صلح و دوستی و عدالت و امنیت جهانی است که یونسکو را  قانع می سازد در یک روز تو جه جهانیان را به شان و جایگاه معلم جلب نماید وهمه ی دولتها را به بهبود شرایط و فراهم ساختن نیاز های متناسب با شان معلم وحرفه معلمی دعوت کند .واز انها بخواهد هرروز بیش از دیروز روحیه امید و اعتماد و امنیت را در معلمان خود تقویت کنند .

امروز در میان دولتها و ملتهای مختلف روز جهانی معلم فرصتی است مناسب برای بهبود وضع اموزشی و وضعییت معلمی و ارتقا سطح دانایی جوامع و تحریک ذهن جامعه به مقوله تعلیم و تربیت و معطوف داشتن رسانه ها به طرح موانع و چالش های پیش روری حرفه معلمی و بهانه ای است برای اغاز آموزش و پرورش بر مبنای استاندارد های جهانی و تغییر نگاه حقیقی به سرمایه ای و با ارزش بودن کار معلم ها و نهراسیدن از سرمایه گزاری در این بخش و فراموش نکردن این جمله  الفرد مارشال برنده جایزه نوبل اقتصادی که : اگر اموزش و پرورشی در حدود 100 سال تنها یک مخترع بپرورد هزینه صد سال اموزش و پرورش خود را جبران کرده است .

جهان در حالی امسال به استقبال روز جهانی معلم می رود که  زمین لرزه هائیتی سیل چین وپاکستان و بحران اقتصادی آسیب های را متوجه جهانیان کرده است .یو نسکو با توجه به روز جهانی معلم به اهمیت نقش معلمان در بازسازی حیات اجتماعی و اقتصادی اسیب دیده جامعه جهانی بر اثر این بحران ها تاکید می کند و بر توجه دولتها به معلمی  کارکردها و کم کردن از دشواری های معلم بودن تاکید می کند .

 روز های معلم یکی پس از دیگری می ایند و با خاموشی وسکوت و فراموشی عمدی یا سهوی  تقویم را ورق می زنند و می روند اما واقعیت تلخ این است که ، روز های معلم چه جهانی و چه ملی نتوانسته اند توجه  دولت و جامعه را به چالش ها و مشکلات و گرفتاری و نابسامانی های حرفه و شغل معلمی در ایران ان گونه که باید وشاید معطوف بدارد .

 در حالیکه اموزش وپرورش و حرفه معلمی در کشور های دور ونزدیک  از وزن و شان و جایگاه خاص  وشایسته  و فراتر از سخن در نزد ملت و دولت ها بر خوردار گشته در کشور ما  آموزش وپرورش  همچنان ازسلیقه محوری و نبود برنامه وراهبرد و در محاق ماندن تحول بنیادین و عدم مدیریت منابع انسانی ومالی رنج ببرد و دشواری ها و تنگنا های معیشتی و در خطر افتادن منزلت اجتماعی معلم ها هم مو جب گردیده تا انها هم قبل از اینکه در اندیشه تدوین طرح درس های خلاقانه  و کسب روشهای تدریس  نوین و بهبود کیفیت تدریس و به روز رسانی دانش و  افزایش مهارت های معلمی خودباشند ، در اندیشه نیفتادن در تله مازاد و بهرمندی از بازنشتگی قبل از موعد و حق التدریس و شغل دوم  و گشودن گره ای از گر ه های زندگی روز مره باشند .

 شاید قبل از بی تو جهی و فراموشی وزیران اموزش وپرورش به روز جهانی معلم ، این تفاوت دغدغه ها و نگرانی ها و دل مشغولی های معلم ایرانی با دیگر همکارانش  در جهان است که  باعث شده تا روز جهانی معلم  برای معلم ایرانی واژه ای مهجور و صفحه ای گم شده دراوراق تقویم باشد .