تا بستان داغ وزیر

دوشنبه بیستم تیر 1390

تابستان داغ وزیر و تعطیلی پنج شنبه ها

روزنامه اعتماد / بیست تیر  90/  رسول پاپایی

تابستان برای آموزش و پرورش همیشه فصل داغ و پر از برنامه ای بوده است .وسیع ترین دستگاه دولت شاید به اندازه وسعتش حاشیه هم داشته باشد . تابستان امسال هم یکی از پر حاشیه ترین مباحث و برنامه های داغ که حرارتش کمیسیون اموزش مجلس را هم به تکاپو انداخته است اجرایی شدن یا نشدن طرح تعطیلی دبستان ها در روز های پنج شنبه است . شاید یک سال قبل  آموزش و پرورش و وزیرش فکر نمی کردند پیشنهادی که به شورای عالی آموزش و پرورش برای تعطیلی پنج شنبه ها داده اند این همه محل نزاع و اظهار نظر موافقان و مخالفان گردد و از جهت اجرایی هم تا این حد طراحانش را به چالش بکشاند .

 موافقان اجرایی شدن این طرح می گویند : مطالعات انجام شده بر نظام اموزشی 70کشور نشان می دهد، در دنیا انان که سری در میان سرها دست و پا کرده اند بچه های دبستانی شان کمتر به مدرسه می روند . انها همچنین  می گویند: همه چیز تنها در کتاب درسی نیست و بچه ها باید در اردو ها ، بازدید های علمی ، گردش های تفریحی ، و خلاصه بدون کتاب هم فوت وفن های زندگی  اجتماعی و راه وروش دانایی  و توانایی را یاد بگیرند و تعطیلی پنج شنبه ها این فضا را مهیا می کند تا اموزش و پرورش و معلمان و مدارس در این روز با برگزاری برنامه ها جذاب و اردوها  و فوق برنامه رسیدن به این هدف شیک و قشنگ را مهیا سازند .موافقان همچنین می گویند اجرایی شدن این طرح میزان رضایت شغلی ونشاط را در میان معلمان ابتدایی بالا میبرد چرا که انان از این که تمام هفته را به مدرسه می روند و همانند دبیران راهنمایی و متوسطه ساعات موظفشان را در چهار روز به پایان نمی برند احساس تبعیض می کنند .موافقان تعطیلی پنج پنجشنبه ها پای روابط عاطفی درون خانواده را هم وسط کشیده و می گویند زندگی شهری امروزی موجب شده تا پدر ومادر ها کمتر فرزندان خودرا ببینند و اجرایی شدن این طرح به رشد عاطفی و تحکیم روابط والدین و بچه ها کمک می کند و حتی مخالفان را متهم می کنند که اینان کسانی هستند که دانش اموزان را از محیط خانه دور می کنند تا به کار های شغلی و اداری خود برسند ! .به روز شدن دانش حرفه ای معلمی از طریق باز آموزی معلمان در این روز تعطیل و متمرکز شدن کلاس های ضمن خدمت معلمان در روز های پنجشنبه و مدیریت زمان و منابع هم از دیگر دلایل موافقان است که با افکار عمومی درمیان گذاشته اند تا انان را با خود همراه نمایند .

در این میان هر چند وزیر اموزش و پرورش  با اعتماد به نفس گفته بود که "78درصد خانواده ها موافق نرفتن فرزندانشان به دبستان در روز های پنج شنبه هستند " اما دامنه مخالفت با این طرح گسترش بیشتری یافته و نگرانی از اجرای این طرح به نمایندگان مجلس  هم رسیده وانان با اعلام نارضایتی از این که نباید از ان چه در آموزش و پرورش اتفاق می افتد از طریق رادیو و روزنامه با خبر شوند اجرایی شدن این طرح را علی رغم تجربه اجرایی یک ماه اش در بهار منوط به اقناع کمیسیون آموزش مجلس دانسته اند . مخالفان تعطیلی پنج شنبه ها که تعدادشان هم کم نیست می گویند : تحول ناگهانی در یک نظام اموزشی و بدون در نظر گرفتن همه جوانب و اثار دراز مدت آن به نتیجه دلخواه طراحان منجر نمی شود . انان می گویند اصل تحول نو اوری در یک نظام اموزشی خو ب است اما نباید سرعت در اجرا ی تحول  نگاه کار شناسی و کار مطالعاتی را قربانی خود نماید .انان می گویند طراحان طرح تعطیلی پنج شنبه ها دشواری های مادران شاغل را لحاظ نکرده و تعطیل شدن دبستان ها در روز های پنج شنبه موجب زحمت خانواده ها شده و دغدغه ای بر دغدغه های انها افزوده است .مخالفان می گویند : علی رغم ان چه که در خصوص مطالعات مختلف درباره این طرح از زبان مسولان اموزش و پرورش شنیده می شود چگونگی اجرایی شدن این طرح از پختگی و انسجام با سایر بدنه های نظام اموزشی همراه نیست . انان استدلال می کنند که :سال هاست که وزیران اموزش و پرورش به دنبال رسیدن به افتخار تک نوبتی کردن مدارس و حذف نوبت عصر از نظام اموزشی هستند و در راستای رسیدن به این افتخار با تراکم های 40 نفره مشهور در زمان علی احمدی رنج های زیادی را به معلمان وارد کرد ند اما اکنون به منظور اجرایی شدن این طرح  و فضا سازی جهت فعالیت ابتدایی ها در نوبت صبح ،سخن از فعالیت مدارس راهنمایی و دبیرستان در نوبت می شود گویی که هیچگاه وزیران آموزش و پرورش از کاهش بهره روی و افت تحصیلی و دشواری درس خواندن و درس دادن در شیفت دوم سخنی  نگفته اند.مخالفان می گویند این حرکت در مسیر مخالف به خوبی بی برنامگی و سردرگمی در آموزش و پرورش را نشان می دهدانان همچنین می گویند: در نظام اموزشی ما میزان تعطیلی های اشکار وپنهان زیاد است و در حالی که استاندارد ایام مفید در یک سال تحصیلی در سایر کشور ها 204روز است اجرایی شدن این طرح ایام مفید را در خوشبینانه ترین حالت به 160 روز در مدرسه های مامی رساند که نگران کننده است .مخالفان با تاکید بر این سخن وزیر که " هر دانش آموزی که در نوبت بعد از ظهر درس می خواند در حق او ظلم شده است " می گویند: اگر اجرایی شدن این طرح بخواهد به قیمت فعالیت بخش وسیعی از دبیرستان ها  و مدارس راهنمایی در نوبت عصر تمام شود مشکلات زیادی را برای دانش اموزان روستایی که اغلب بصورت متمرکز در یک دبیرستان تحصیل می کنند به همراه خواهد داشت و بیم ان می رود که ترک تحصیل در میان دختران روستایی را به دلیل مشکلات رفت وامد و تاریکی هوا به همراه داشته باشد .

ان چه از استدلال های موافقان و مخالفان به نظر میرسد این است که :اول : نفس تحول خواهی و تلاش وزیر برای ایجاد تحول و نو اوری در اموزش و پرورش را باید ستود و ناپختگی و ضعف در شیوه های اجرایی را نباید بهانه ای برای حمله به اراده ی ایجاد تحول بنیادین که نیاز آموزش و پرورش بیمار ما هست قلمداد کنیم   .

دوم :  هر چند معاون آموزش و نو اوری وزیر و عده داده بود که "اگر بحث تعطیلی مدارس ادامه یابد، یک بحث مشروح و مفصلی را درباره اهداف، نکات یا استلزامات آن خواهیم داشت" اما هم چنان زوایای تاریک طرح تعطیلی پنج شنبه ها بیش از زوایای روشن و اشکار ان است و اهداف، نکات یا استلزامات ان همچنان مبهم باقی مانده است .ضرورت دارد متولیان نظام آموزشی اهداف خودرا از این طرح و سایر طرح ها به طور دقیق و به نحوی که قابل سنجش و ارزشیابی و محاسبه باشد مطرح کنند تا کارشناسان حوزه آموزش و پرورش در خصوص کم وکیف و میزان موفیقیت یا عدم موفقیت انها بتوانند اظهار نظر کنند .  سوم : اموزش و پرورش از ساختار بیمار گونه اش در رنج است اما مشکل اصلی اموزش و پرورش امروز ما بحث 6،3،3 تغییر ساختار و کم وزیاد شدن تعطیلات نیست ان چه که نیاز به راه حل و توجه ویژه ی مسئولان و کارشناسان این حوزه است مباحثی مانند ، سطح دانایی و دانش حرفه ای معلمان ، وضعیت اقتصادی معلمان ، کیفییت مدیریت و بهره وری منابع مالی و انسانی در این وزارت خانه  و محتوای دوروس است .مشغول شدن به تغییر ساختار این روز ها بد جوری موجب شده تا به این مسائل مهم پرداخته نشود .چهارم: هرچه هست وزیر با اعتماد به نفس گفته "با تعطیلی پنج شنبه ها کار ها را منظم کرده ایم " و اولویت کاری خودش را اعلام کرده که :" تکلیف من به عنوان وزیر این است که اول کلاس های ابتدایی را تشکیل دهم" و ازمدارس خواسته "تا از تمام ظرفیت های خود برای تشکیل کلاسها در نوبت صبح استفاده کنند و حتی بیمی از فرستادن پیش دبستانی ها به نوبت بعد از ظهر نداشته باشند ." می ما ند خانواده هایی که در این نظم عجیب نمی دانند مدرسه راهنمایی یا دبیرستان فرزندشان سال تحصیلی اینده نوبت صبح است یا بعد ازظهرو اعتماد عمومی  که ذره ذره نسبت به اموزش وپرورش اب می شود و مادرانی که به دنبال عمه و خاله و مادر بزرگ هایی برای نگهداری روز های پنج شنبه فرزند دبستانیشان می گردند .